Chó Bắc Hà là giống chó nổi tiếng của người dân tộc H’Mông , thuộc vùng cao nguyên Bắc Hà nên được lấy tên địa danh này làm tên riêng. Đây là giống chó được nuôi làm chó săn và bảo vệ các gia đình. Chó Bắc Hà được mệnh danh là chó quốc khuyển bởi sự tinh khôn, nhạy bén và thông minh, chịu được điều kiện sống khắc nghiệt ở vùng cao.
Mục Lục
Nguồn gốc chó Bắc Hà
Theo những thông tin người H’mông truyền miệng thì chó Bắc Hà có nguồn gốc rất oai hùng như một câu truyện thần thoại. Chuyện kể rằng trước đây trên núi có những đàn sói lửa thường xuyên bắt gia súc gia cầm vào ban đêm. Các chú chó đực được người dân trong bản nuôi đều bị cắn chết một cách bi thảm. Sau đó mới phát hiện ra sói lửa làm vậy để giao phối với những con chó cái. Sau này chó cái tại ngôi làng mới sinh ra những chú chó con với màu lông đỏ và tính cách hung tợn, đây chính là những chú chó Bắc Hà về sau.
Như vậy có thể nói nguồn gốc ban đầu của chó Bắc Hà chính là từ sự lai tạo giữa chó nhà nuôi và chó sói lửa hung tợn.
Đặc điểm của giống chó Bắc Hà
Chó Bắc Hà có tên gọi khác là chó xồm hay chó lửa, xuất phát từ bộ lông đặc trưng của chúng. Chúng nổi bật với những ưu điểm về tính cách, bản lĩnh, cùng với chó Phú Quốc, chó Dingo Đông Dương, chó chó H’Mông Cộc trở thành tứ đại quốc khuyển của Việt Nam.
Chó Bắc Hà thuần chủng
Chó Bắc Hà thuần chủng dễ dàng được nhận biết với đôi tai cụp, lông xù lên như bông, bốn chân ngắn và mập, phần ngón chân to tròn.
Chó Bắc Hà thuần chủng có kích thước cơ thể có chiều cao từ 55 đến 65cm với chó đực và 50 đến 55cm ở chó cái. Dáng đứng của chúng rất vững vàng với lưng thẳng và dài, phần cổ ngắn và 4 chân thẳng. Chiều dài cơ thể của chó Bắc Hà sẽ bằng khoảng 1,2 lần chiều cao cơ thể chúng.
Phần đầu chó Bắc Hà khá to, trán dô ra và mõm khá dài. Đôi mắt chúng có màu nâu vàng, mắt khá giống với mắt sư tử. Phần mũi thẳng, khá rộng, hơi hỉnh lên rất nhạy. Tai chúng mềm và rũ xuống, khi nghe ngóng sẽ vểnh lên thành hình tam giác.
Vốn sống ở cùng cao nguyên nên chó Bắc Hà có bộ lông xồm và dày để đủ giữ ấm cho cơ thể, phần cổ xù như bờm sư tử. Đuôi có lông dày, tựa như bông lau nên được đánh giá rất cao theo tiêu chuẩn phong thủy. Chiều dài lông trên thân mình của chó trưởng thành có thể khoảng 6 – 8 cm. còn phần lông đuôi rất dài có thể tới 13 – 16cm và phủ dài xuống hai bên. Màu lông chó Bắc Hà rất đa dạng, có thể bao gồm màu vện, màu vàng, màu trắng, màu đen,… Riêng chó Bắc Hà có màu lông hung đỏ là loại hiếm gặp và có giá thành cao nhất.
Khi chuyển động chó Bắc Hà rất linh hoạt và nhẹ nhàng, chúng di chuyển nhanh thoăn thoắt và ít tạo ra tiếng động nên phù hợp với công việc săn bắn thú rừng và chăn thả gia súc, gia cầm. Chó Bắc Hà rất khỏe nên có thể chuyển động nhanh trên mọi địa hình, được rèn luyện khi sinh sống tại vùng cao và hoạt động rất sung mãn, mạnh mẽ.
Chó Bắc Hà thuần chủng có tuổi thọ khoảng từ 9 đến 15 năm, giống với các giống chó nhà được nuôi phổ biến hiện nay.
Chó Bắc Hà lai
Chó Bắc Hà là một giống chó quý hiếm, việc lai tạo lại thiếu kiểm soát nên ngày nay chó thuần chủng khá khó tìm. Chó Bắc Hà lai dễ mua hơn, chúng lai với hầu hết các giống chó nhà nuôi, thường có giá thành dao động từ 300 đến 900 ngàn đồng.
Chó Bắc Hà lai sẽ không mang quá nhiều đặc trưng của chó thuần chủng. Con lai sẽ có đặc điểm hình dáng phụ thuộc vào giống chó được chọn lai tạo với chó Bắc Hà, gen trội hay gen lặn thì mới quyết định hình dáng và đặc điểm cơ thể của cún con được lai tạo ra.
Đặc điểm tính cách của chó Bắc Hà
Sở dĩ chó Bắc Hà được gọi là cảnh khuyển vì chúng sở hữu trí thông minh và những nét tính cách đặc trưng vượt trội.
Sự cảnh giác và nhạy bén
Có nguồn gốc từ chó sói, nuôi dưỡng nhiều thế hệ như một giống chó săn, nên chó Bắc Hà rất nhanh nhạy và cảnh giác cao độ. Chúng sẽ phát hiện các mối đe dọa và xử lý rất nhanh. Nhạy bén với con mồi và bảo vệ tốt cho chủ nhân là đặc trưng của chúng.
Có tính kỷ luật cao
Được huấn luyện những kỹ năng săn bắt nên chó Bắc Hà rất có tính kỷ luật. Chúng thường phối hợp thành đàn, từ 3 đến 5 con để săn mồi hiệu quả hơn. Chúng biết cách cùng nhau để dồn con mồi vào đường cùng, biết cách tấn công đồng loạt, biết dùng sức mạnh tập thể.
Trung thành và bảo vệ
Chó Bắc Hà rất trung thành với chủ nhân. chúng thông minh nên tiếp thu rất nhanh và luôn đề cao tinh thần cảnh giác. Vì vậy khi không có chủ nhân bên cạnh, chó Bắc Hà vẫn luôn có sự đề phòng, trông nhà giữ tài sản cho chủ nhân và không cho phép bất cứ sự xâm phạm nào.
Trong các cuộc đi ăn, chó Bắc Hà rất mạnh mẽ và can trường, chúng sẵn sàng chiến đấu để đối mặt với kẻ thù và bảo vệ chủ nhân.
Thích sống bầy đàn
Chó Bắc Hà khá hiếu chiến nhưng lại trầm tính và không dễ nổi cáu. Chúng thích được sống bầy đàn nên hãy nuôi nhiều hơn một để chúng có bè bạn và cảm thấy an toàn, yên tâm hơn. Bên cạnh đó nên hạn chế nuôi chó bắc Hà với những chú chó nhỏ như Poodle, vì trong quá trình cùng sinh sống có thể xảy ra va chạm hay chỉ đơn giản là nô đùa thì chó Bắc Hà có thể gây tổn thương đến những chú chó nhỏ.
Chó Bắc Hà phù hợp nuôi trong gia đình, nhưng chúng vẫn chưa có thể hoàn toàn là một giống chó nhà như những giống chó khác. Tính cách chúng vẫn có phần hoang dại, nên nếu trong nhà có trẻ nhỏ, bạn vẫn nên cảnh giác, không nên để trẻ em chơi một mình cùng chó Bắc Hà. Quá trình đùa giỡn, các em bé có thể không biết điểm dừng, có thể dẫn đến chọc tức chúng, làm chúng không kiềm chế được mà nổi giận tấn công.
Cách chăm sóc chó Bắc Hà
Về chế độ ăn uống
Chó Bắc Hà là giống chó không kén ăn, dễ nuôi và không đòi hỏi quá nhiều từ chủ nhân. Nuôi chúng khá đơn giản và không đòi hỏi nhiều sự kỹ càng từ người nuôi. Chế độ ăn của chó Bắc Hà phụ thuộc vào độ tuổi của chúng, bạn tỉ mỉ một chút thì cún cưng sẽ khỏe mạnh và xinh xắn không kém bất cứ giống chó cảnh nào.
Với chó Bắc Hà từ 2 đến 6 tháng tuổi, mỗi ngày nên cho chúng ăn khoảng 4 bữa: bữa sáng, bữa trưa, bữa xế và bữa tối. Bắt đầu từ tháng thứ hai có thể ngoài bú sữa mẹ, cho cún con ăn thêm cháo loãng với thịt bằm, thịt gà, cá, trứng. Thêm một vài tháng có thể cho chúng ăn thịt xé sợi, thêm chút rau xanh, nhưng đảm bảo thức ăn phải mềm mà dễ tiêu hóa. Cá, trứng, bơ, sữa khá dễ gây kích ứng dạ dày của cún cao nên cân nhắc không nên cho chúng ăn liên tục.
Từ 6 tháng đến 1 năm, chó Bắc Hà đang trong giai đoạn phát triển cơ thể vì vậy nên cho chúng ăn nhiều hơn, đảm bảo dinh dưỡng tối đa. Cho chúng ăn nhiều thịt và cơm để đảm bảo protein và tinh bột. Nội tạng động vật, thức ăn khô đầy đủ dinh dưỡng cũng là một sự lựa chọn hợp lý.
Chó Bắc Hà trên 1 năm tuổi đã có sự phát triển toàn diện rồi nên có thể giảm số bữa ăn xuống còn 2 bữa một ngày. Thức ăn không cần quá cầu kỳ, chỉ cần vừa đủ đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và thể trạng của chúng là được. Chó Bắc Hà dễ ăn nên có thể cho chúng ăn theo thực phẩm của gia đình bạn.
Một vài vấn đề bạn cần lưu ý khi nuôi chó Bắc Hà là đảm bảo tất cả thức ăn đều phải được nấu chín, không để chúng ăn đồ tươi sống vì dễ gây các bệnh như kiết lị. Nêm nếm đồ ăn hạn chế muối, các loại đồ ăn mặn, cay nóng và đồ ngọt vì sẽ dễ làm hỏng hệ tiêu hóa của chó Bắc Hà. Thỉnh thoảng cho chúng ăn hột vịt lộn để bộ lông được mượt mà.
Cách chăm sóc hàng ngày
Chó Bắc Hà có bộ lông khá dày và mượt, vì vậy nên được chăm sóc kĩ lưỡng thường xuyên tắm táp để đảm bảo vệ sinh và sạch sẽ. Mùa hè đảm bảo chúng không bị nóng, có thể tỉa hoặc cạo bớt lông. Khi mới mua một chú chó Bắc Hà về nhà, bạn hãy lần lượt thực hiện các bước dưới đây nhé.
Bước một là khi vừa đón chó Bắc Hà về nhà, hãy nhốt chúng riêng ở nơi sạch sẽ, cho chúng thời gian thích nghi với hoàn cảnh mới, thích nghi với môi trường mà không bị hoảng hốt. Hãy yêu cầu được xem các thông tin loại vắc xin chúng đã được tiêm phòng, cần có sổ theo dõi đầy đủ, chăm sóc và điều trị cho chúng.
Hãy tẩy giun định kỳ cho chó Bắc Hà. Chúng thích ăn cỏ, thỉnh thoảng thích ăn đồ ăn tươi sống nên rất dễ phát sinh nhiều giun sán. Tẩy giun để hệ tiêu hóa của chó Bắc Hà được khỏe mạnh nhất, tránh các bệnh lâu dài về sau.
Sau mỗi lần tắm cho chó Bắc Hà nên dùng xà bông diệt khuẩn và dầu xả để lông chúng mượt nhất có thể. Dùng máy sấy khô và dùng lược chải mượt, nên tắm từ 2 đến 3 ngày một lần vì chó Bắc Hà không sợ nước. Tắm xong lấy bông gòn và dung dịch rửa tai để vệ sinh hai bên hốc tai cho chúng.
Việc cắt tỉa lông và cắt tỉa móng nên được thực hiện khoảng 2 đến 3 tuần một lần. Nếu thấy chúng có biểu hiện các bệnh về da, hay chúng trở nên mệt mỏi, không muốn vận động thì nên mang chó Bắc Hà đến các cơ sở thú y để được kiểm tra và chữa trị.
Các bệnh chó Bắc Hà thường gặp phải
Là giống chó rất khỏe mạnh, lớn lên trong môi trường tự nhiên nên sức đề kháng của chó Bắc Hà rất tốt, chúng ít bị bệnh và thích nghi với thời tiết và điều kiện sống rất nhanh. Vì vậy khi nuôi chó Bắc Hà, bạn chỉ cần chú ý giữ cho cơ thể chúng được khỏe mạnh để tránh các bệnh về da. Bên cạnh đó là chuẩn bị thức ăn hợp vệ sinh, dễ tiêu hóa để chó Bắc Hà không gặp các vấn đề như kiết lỵ, táo bón,…
Các bệnh chó Bắc Hà thường gặp nhất là: bệnh dại, bệnh viêm gan, bệnh giun sán, kiết lỵ, các bệnh về da như ghẻ, nấm móng,… Hãy tiêm chủng đầy đủ cho cún cưng của bạn, theo sát sức khỏe của chúng và can thiệp ngay khi xuất hiện các căn bệnh này nhé.
Việc tiêm phòng cho chó Bắc Hà nên được thực hiện như sau:
- Tiêm lần 1: Tiêm mũi thứ nhất cho chó con Bắc Hà từ 5 đến 8 tuần, tức là từ 35 đến 60 ngày tuổi. Tẩy giun nên vào khoảng tuần thứ 4.
- Tiêm lần 2: Mũi thứ hai nên được tiêm sau mũi một từ 21 đến 30 ngày tuổi, hãy hẹn lịch trước với bác sĩ thú y để đảm bảo đến tiêm chủng đúng ngày.
- Tiêm lần 3: Chích dại cho chó Bắc Hà khi 12 tuần tuổi, hàng năm tiêm lại một lần để duy trì sức khỏe tốt cho chúng.
Một số chú ý khi chọn mua Chó Bắc Hà:
Nếu muốn sở hữu cho mình một chú chó Bắc Hà, bạn hãy lưu ý một số đặc điểm dưới đây, Đây là những đặc điểm về hình thể và tính cách bất thường mà bạn không nên chọn mua:
- Chó Bắc Hà quá hung dữ hoặc quá nhút nhát.
- Sống mũi chó Bắc Hà cong lên, chân cong, hoạt động bất thường, không ổn định.
- Lông thân và lông đuôi của chó Bắc Hà trưởng thành quá ngắn ( ngắn dưới 5cm ).
- Răng hàm của chó Bắc Hà không đầy đủ, tai to, vểnh và dựng đứng.
- Chó Bắc Hà có bất thường về hình thể hoặc tính cách … thì không nên chọn mua vì sẽ khó nuôi.
- Nếu là chó đực nên kiểm tra có đầy đủ 2 tinh hoàn hay không.
- Chó cái cần kiểm tra đầu vú có bình thường để sinh sản sau này hay không.
Thời điểm chọn mua chó Bắc Hà thích hợp nhất
Nguồn gốc và bản năng của giống chó Bắc Hà là thích sống ở vùng cao, vì vậy chúng sẽ phù hợp với địa hình và khí hậu cao nguyên. Trước khi quyết định nuôi chó Bắc Hà bạn nên tìm hiểu kỹ về thời điểm chuyển vùng để không khiến chúng bị tổn hại sức khỏe, thậm chí không bị chết. Một số kinh nghiệm để bạn chọn thời điểm mua giống chó Bắc Hà phù hợp như sau:
– Nên chọn mua chó Bắc Hà vào mùa thu – đông: vì nhiệt độ ở các tỉnh phía Bắc như Lào Cai không quá chênh lệch so với đồng bằng, vì vậy mua chó trong giai đoạn này sẽ giảm thiểu rất nhiều các bệnh về đường hô hấp.
– Chó Bắc Hà muốn nuôi được ở các tỉnh Miền Nam với nhiệt độ cao và chỉ có 2 mùa mưa và nắng thì nên chọn chó được nhân bản ở đồng bằng, để chúng dễ thích nghi với khí hậu rồi mới chuyển vào Nam.
Chó Bắc Hà giá bao nhiêu?
Giống chó Bắc Hà được rất nhiều người săn đón. Giá của giống chó này cũng rất đa dạng, có thể từ vài triệu đồng đến vài chục triệu đồng. Vậy yếu tố nào sẽ quyết định giá thành của chúng?
Về độ thuần chủng
Như đã đề cập ở trên, độ thuần chủng của chó Bắc Hà quyết định rất lớn đến giá của chúng. Chó Bắc Hà có độ thuần chủng càng cao căn cứ theo phả hệ cùng với các đặc điểm màu lông, chân ngắn,… thì sẽ có giá khá cao. Chó Bắc Hà có bộ lông hung đỏ, được gọi là hàng độc có giá lên tới 30 – 40 triệu đồng là bình thường.
Về giới tính
Với các giống chó thông thường chó đực luôn có giá thấp hơn chó cái. Tuy nhiên đối với chó Bắc Hà thì chó đực lại có giá cao hơn, có thể cao hơn từ vài trăm đến vài triệu đồng.
Về kích thước cơ thể
Các chú chó có cơ thể vạm vỡ, khỏe mạnh, to lớn sẽ luôn được ưu tiên lựa chọn. Vì vậy cũng sẽ có giá thành cao hơn, Chọn được một chú chó khỏe mạnh, nhanh nhẹn, thông minh thì sẽ giúp quá trình nuôi dưỡng chúng được dễ dàng, đơn giản hơn.
Trên đây là các thông tin về giống chó Bắc Hà mà Osin thú cưng muốn mang đến cho khách hàng. Hi vọng bạn sẽ sớm tìm được chú thú cưng như ý nhé.